Tahmini Okuma Süresi: 4 dakika

Üreticiler genellikle bir küresel vananın ömrünü 8–10 yıl arasında belirtir. Doğru kullanım ve bakım ile bu süre uzatılabilir. Ancak ömrü etkileyen bazı kritik faktörler vardır:

TAHRİK TİPİ (ACTUATION)

Uygulamaya en uygun tahrik tipini seçmek, bakım maliyetlerini düşürür, çalışma süresini artırır ve güvenliği sağlar. Örneğin, basınçlı hava temininin mümkün olduğu ortamlarda pnömatik tahrikli küresel vanalar, yüksek basınç şartlarında en dayanıklı seçenektir.

TASARIM

Küresel vanalar tek parça, iki parça veya üç parça gövdeli olabilir. Tek ve iki parçalı tasarımlar bakım yapılamaz; arıza durumunda tüm vana değiştirilir. Üç parçalı tasarımlar ise conta ve salmastra gibi parçaların sistemden vanayı sökmeden değiştirilebilmesine imkân verir.

SICAKLIK VE BASINÇ DEĞERLERİ

Yüksek basınç veya sık çevrim gerektiren uygulamalarda kullanılan küresel vanalar daha sık bakım veya değişim ister. Akışkanın sıcaklık ve basınç değeri, vananın sınır değerlerine ne kadar yakınsa, bakım aralığı o kadar kısalır.

AKIŞKAN ÖZELLİKLERİ

Küresel vanalar, partikül içermeyen sıvı ve gazların aç/kapa kontrolü için uygundur. Akışkanda partikül bulunması, vana iç mekanizmasını aşındırarak sızdırma veya arıza riskini artırır.

MALZEME SEÇİMİ

Küresel vanalar paslanmaz çelik, pirinç, bronz veya PVC gibi malzemelerden üretilir. PVC maliyet avantajı sağlasa da, metal vanalar daha dayanıklıdır, yüksek sıcaklık ve basınçlara karşı dirençlidir ve çok daha geniş akışkan uyumluluğu sunar.

KÜRESEL VANA BAKIMININ ÖNEMİ

Uzun Ömür: Düzenli bakım, vanaların arızasız çalışmasını sağlar, üretim kesintilerini önler ve yedek parça maliyetlerini düşürür.
Güvenlik: Doğru şekilde monte edilen ve düzenli kontrol edilen vanalar, iş kazaları riskini en aza indirir.
Kesintisiz Üretim: Bazı bakım işlemleri vana çalışırken yapılabildiğinden, üretim hattının durmasına gerek kalmaz.
Maliyet Tasarrufu: Planlı bakım, beklenmedik arıza ve değişim maliyetlerini azaltır.

KÜRESEL VANALARIN TEMEL ÇALIŞMA PRENSİBİ

Küresel vana, ortasında delik bulunan metal bir küre ile akışı kontrol eder.

Delik akış yönü ile hizalı olduğunda vana açık,
90° döndürüldüğünde ise kapalı konuma gelir.

Bu tasarım, hızlı açma/kapama olanağı sunar ve vana konumunun görsel olarak kolayca anlaşılmasını sağlar. Ancak ani kapanma, su darbesi (water hammer) riskini artırabilir.

KÜRESEL VANA BAKIM ADIMLARI

1. Doğru Montaj

Küresel vananın sistemiyle tam uyumlu çalışabilmesi için montajının, alanında deneyimli bir teknisyen tarafından yapılması gereklidir. Montaj sırasında sistem basıncı, akış yönü ve ortam koşulları göz önünde bulundurulmalıdır.

2. Düzenli Temizlik

Vanaların yılda en az bir kez temizlenmesi önerilir. Temizlik sırasında dikkat edilmesi gerekenler:

Metal parçalar: Basınçlı hava veya gaz bazlı temizleyiciler kullanılmalıdır.
Plastik parçalar: Su veya alkol bazlı çözücüler tercih edilmelidir.
Toz ve tortu birikimi: Periyodik temizlik ile önlenmelidir.

3. Yağlama

Doğru yağlayıcı kullanımı, vananın performansını artırır ve contaların ömrünü uzatır.

Kullanılması gerekenler: Sentetik, suya dayanıklı ve yağ bazlı yağlayıcılar
Kaçınılması gerekenler: Katı veya kil bazlı yağlayıcılar

4. Periyodik Kontroller

En az yılda bir kez yapılması önerilen kontrol adımları:

Civata ve somunların sıkılık kontrolü
Korozyon ve tortu oluşumunun incelenmesi
Sızıntı olup olmadığının kontrolü
Açma/kapama mekanizmasının sorunsuz çalışıp çalışmadığı
Pozisyon göstergesinin doğruluğu
Ortamda yeterli havalandırma ve filtreleme şartlarının sağlandığı kontrolü

5. Yıllık Bakım

Yıllık planlı duruş zamanlarında daha kapsamlı bir bakım yapılmalıdır:

Vana tamamen sökülmelidir
İç kısımlar detaylı şekilde temizlenmelidir
Aşınmış parçalar ve contalar yenilenmelidir

SONUÇ

Doğru tahrik seçimi, düzenli bakım ve uygun kullanım sayesinde küresel vanalar, yıllarca sorunsuz hizmet verebilir. Bu, hem bakım maliyetlerini hem de plansız duruşlardan kaynaklanan üretim kayıplarını azaltır.

Beğenebilecekleriniz: